Η οικονομική κατάσταση στην σημερινή εποχή στην χώρα μας χαρακτηρίζεται από την απλή λαϊκή φράση: «Τα έξοδα τρέχουν πιο γρήγορα από τα έσοδα.». Λόγω λοιπόν των χαμηλών μισθών, της ανεργίας, της εργασιακής ανασφάλειας και της αβεβαιότητας που επικρατεί για το μέλλον, πολλά νέα παιδιά αναγκάζονται ακόμη και πριν την ενηλικίωση να εργάζονται, προκειμένου να βιοποριστούν και να καλύψουν τα έξοδα και τις ανάγκες τους ή και ακόμη να βοηθήσουν και την οικογένεια τους. Ας δούμε λοιπόν ποια είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά στοιχεία της εργασίας σε μικρή ηλικία.
Αναπόσπαστο στοιχείο αποτελεί το πλαίσιο και οι συνθήκες πάνω στις οποίες δουλεύει κάποιος νεαρός-ανήλικος. Αξίζει όμως να δούμε τα πράγματα και από τις δύο πλευρές.
Θετικά στοιχεία (σε ήπια, προστατευμένη μορφή εργασίας)
- Ανάπτυξη υπευθυνότητας. Η εργασία από μικρή ηλικία (π.χ. σε καλοκαιρινή δουλειά ή βοηθώντας σε οικογενειακή επιχείρηση) μπορεί να καλλιεργήσει την υπευθυνότητα, την πειθαρχία και την αξία του κόπου.
- Απόκτηση εμπειριών. Οι νέοι μαθαίνουν πώς λειτουργεί ο κόσμος της εργασίας και αποκτούν δεξιότητες που τους βοηθούν αργότερα.
- Αυτονομία και οικονομική ανεξαρτησία. Νιώθουν ότι συνεισφέρουν ή ότι μπορούν να καλύψουν κάποια μικρά τους έξοδα, κάτι που ενισχύει την αυτοεκτίμησή τους.
Αρνητικά στοιχεία (ειδικά όταν γίνεται καταχρηστικά)
- 1. Εκμετάλλευση και καταπόνηση. Πολλές φορές οι ανήλικοι εργάζονται σε κακές συνθήκες ή με χαμηλή αμοιβή, χωρίς δικαιώματα. Αυτό τους φθείρει ψυχικά και σωματικά.
- 2. Εμπόδιο στη μόρφωση. Αν η εργασία αποσπά το παιδί από το σχολείο ή το εμποδίζει να διαβάσει, τότε λειτουργεί επιβλαβώς.
- 3. Πίεση και άγχος. Ένας ανήλικος δεν έχει ακόμα τα ψυχικά αποθέματα ενός ενήλικα. Η πρόωρη επαφή με το άγχος της δουλειάς μπορεί να δημιουργήσει ψυχολογικά προβλήματα.
- Συμπέρασμα:
Ναι, μπορεί να είναι θετικό, υπό τον όρο ότι πρόκειται για περιορισμένη, ελαφριά εργασία, με σεβασμό στην ηλικία, τη μόρφωση και την ψυχική υγεία του παιδιού.
Όχι, αν πρόκειται για εκμετάλλευση, παραμέληση εκπαίδευσης ή ψυχική/σωματική καταπίεση. Παρόλα αυτά, ολοένα και γίνεται πιο επιτακτική η εργασία των ανθρώπων από πολύ μικρή ηλικία λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα σημερινά νοικοκυριά.
